Trầm cảm sau sinh có thể giết dần mòn người bệnh

­­­­Bệnh trầm cảm sau sinh đối với chị em phụ nữ được nhiều người quan tâm, đây là căn bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của người mẹ sau sinh.

Theo các chuyên gia y tế, phụ nữ trầm cảm sau sinh, đây là tình trạng liên quan đến cảm giác mệt mỏi, buồn chán, suy nghĩ nhiều vấn đề về cuộc sống, con cái, tuyệt vọng xuất hiện sau sinh. Bệnh được chia theo các mức độ, trầm cảm sau sinh thể nặng, vừa, nhẹ hoặc có thể thoáng qua và kéo dài. Đối với bệnh này, nếu được phát hiện sớm; có thể điều trị được và trong một số trường hợp có thể phòng ngừa.

Dấu hiệu trầm cảm sau sinh

Phụ nữ có các biểu hiện sau, cần nghĩ ngay đến trầm cảm sau sinh:

• Tâm trạng cảm thấy buồn, thậm chí không biết lý do vì sao buồn; vô vọng, trống rỗng, hay thấy quá tải về mọi thứ xung quanh.
• Khóc thường xuyên, khóc nhiều hơn bình thường; thậm chí không biết lý do vì sao lại khóc.
• Luôn cảm thấy lo sợ, sợ hãi.
• Buồn phiền, cáu kỉnh, bồn chồn.
• Rơi vào trạng thái mất ngủ, không thể yên tâm ngủ say, hoặc ngủ quá nhiều.
• Khó khăn khi tập trung, mất tập trung; khó đưa ra các quyết định.
• Giận dữ, mất kiểm soát.
• Không quan tâm đến bản thân, thấy không còn các sở thích như ngày xưa.
• Đau đớn về cả thể chất và tinh thần; nhức đầu, đau dạ dày, đau cơ, mệt mỏi.
• Ăn quá ít, không muốn ăn, có trường hợp lại ăn rất nhiều.
• Ngại tiếp xúc với người khác, xa lánh người thân, bạn bè; thậm chí không muốn gần gũi với con.
• Không tin tưởng khả năng có thể che chở, bảo vệ và nuôi dưỡng cho con.
• Xuất hiện các ý nghĩ làm hại bản thân và con.

Nguyên nhân dẫn tới trầm cảm sau sinh?

Hiện nay vẫn chưa thể kết luận nguyên nhân chính nào dẫn đến tình trạng trầm cảm sau sinh ở phụ nữ. Bởi đây là dấu hiệu tâm lý, ở mỗi người sẽ do nguyên nhân khác nhau và có những người bị; có người không. Triệu chứng này là sự kết hợp nhiều yếu tố, từ tinh thần, thể chất, tâm lý gây nên. Có thể kể tên 5 nguyên nhân bên dưới:

Thay đổi nồng độ hormonetrong cơ thể

Trong những giờ đầu sau sinh, nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể giảm mạnh đột ngột, từ đó có thể kéo theo trạng thái trầm cảm. Điều này tương tự như việc căng thẳng và thay đổi tâm trạng do nồng độ hormone thay đổi nhẹ trước mỗi chu kỳ kinh nguyệt.

Có bệnh sử bị trầm cảm

Những phụ nữ mắc chứng trầm cảm trước; trong hoặc sau khi mang thai, hay những người đang điều trị trầm cảm có nguy cơ mắc chứng trầm cảm sau sinh cao hơn so với người bình thường.

Yếu tố cảm xúc

Mang thai không theo kế hoạch hay ngoài ý muốn có thể làm ảnh hưởng đến cảm xúc của người mẹ trong thai kỳ. Ngay cả khi mang thai đúng theo kế hoạch; một số mẹ bầu vẫn cần một khoảng thời gian dài để thích nghi với việc sẽ có em bé. Ngoài ra, khi bé có vấn đề về sức khỏe hoặc phải điều trị dài ngày trong bệnh viện, người mẹ có thể trải qua những cảm xúc như buồn, giận, có lỗi. Đây là những cảm xúc làm ảnh hưởng đến tự tin và gây áp lực lên người mẹ.

Mệt mỏi

Rất nhiều phụ nữ cảm thấy vô cùng mệt mỏi sau khi sinh; họ phải mất hàng tuần trời để sức khỏe và năng lượng hồi phục trở lại. Ở những sản phụ sinh con theo phương pháp mổ lấy thai, thời gian hồi phục có thể còn dài hơn.

Yếu tố đời sống

Thiếu sự giúp đỡ của người thân. Trải qua sự kiện căng thẳng như có người thân vừa qua đời; người thân trong gia đình mắc bệnh, thay đổi nơi ở, cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh.

Ý kiến của các chuyên gia

Các bác sĩ Bệnh viện Việt Nam Thụy Điển, Uông Bí, thực hiện bài kiểm tra trắc nghiệm tâm lý, phát hiện bệnh nhân mắc chứng trầm cảm sau sinh. Người bệnh được các bác sĩ tư vấn tâm lý; kết hợp với sự quan tâm của gia đình. Sau hai tuần, tình trạng được cải thiện, người bệnh vui vẻ hơn, quan tâm, chia sẻ nhiều hơn.

Bác sĩ Nguyễn Thị Dung, Khoa Thần kinh – Cơ xương khớp, Bệnh viện Việt Nam Thụy Điển, Uông Bí; nhận định bệnh nhân đến viện sớm khi các triệu chứng chưa quá nặng nên điều trị cải thiện dễ dàng hơn.

Trầm cảm sau sinh là tâm bệnh xuất hiện sau khi sinh nở ở người phụ nữ, nhất là trong 2-3 tuần đầu ở cữ. Hầu hết phụ nữ sau sinh đều có rối loạn khí sắc. Triệu chứng này có thể thoáng qua và tương đối nhẹ, tuy nhiên một số bị rối loạn dai dẳng kéo dài; dần dần dẫn đến trầm cảm, làm ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe bà mẹ, trẻ nhỏ. Cá biệt, có những trường hợp ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ và con do hành vi tự sát bởi trầm cảm gây nên.

Biểu hiện của bệnh

Nguyên nhân của trầm cảm sau sinh chưa xác định được rõ ràng; nhưng chủ yếu do nhiều yếu tố kết hợp như thể chất, tinh thần, tâm lý, xã hội như sự thay đổi nồng độ hormone của cơ thể người phụ nữ sau sinh con; thay đổi tâm lý, cảm xúc như trách nhiệm bản thân với con cái, gia đình; mệt mỏi trong quá trình mang thai và sinh con kể cả sinh mổ hay sinh thường; thiếu sự quan tâm giúp đỡ của chồng, gia đình và người thân, mâu thuẫn trong việc chăm sóc con cái; tiền sử người phụ nữ có mắc bệnh trầm cảm.

Biểu hiện của trầm cảm sau sinh gồm tâm trạng cảm thấy buồn chán, vô vọng, trống rỗng; khóc thường xuyên mà không rõ lý do; luôn cảm thấy sợ hãi, lo sợ, bồn chồn, dễ cáu gắt giận giữ, mất ngủ kéo dài hoặc ngủ quá nhiều, mất tập trung; dễ mất kiểm soát, không quan tâm bản thân, xa lánh người thân bạn bè, ngại tiếp xúc; thậm chí không muốn gần gũi với con, xuất hiện ý nghĩ làm hại bản thân và con, hoang tưởng ảo giác…

Điều trị bệnh

Điều trị trầm cảm sau sinh hoàn toàn có kết quả tốt nếu được phát hiện và điều trị sớm bằng những liệu pháp tâm lý hoặc bằng thuốc. Trường hợp người phụ nữ 24 tuổi nói trên cho thấy việc phát hiện và điều trị sớm có vai trò rất lớn trong việc rút ngắn thời gian điều trị cũng như tránh được những hậu quả mà trầm cảm sau sinh gây ra.

Bác sĩ khuyến cáo phụ nữ có tiền sử mắc bệnh trầm cảm đã điều trị hoặc đang điều trị, trẻ tuổi; phải trải qua những sự kiện căng thẳng trước lúc sinh con như bệnh tật, hiếm muộn, thai lưu, sảy thai, thiếu sự quan tâm chăm sóc của chồng; mâu thuẫn gia đình, mang thai ngoài ý muốn… dễ bị trầm cảm sau sinh hơn.

Phòng bệnh

Phụ nữ sau sinh con có các biểu hiện bất thường, cần nghĩ ngay đến nguy cơ trầm cảm để có thể đi khám bệnh kịp thời. Để phòng bệnh trầm cảm sau sinh, ngay từ khi mang thai cần quan tâm; chăm sóc cả về dinh dưỡng và tinh thần của thai phụ. Người phụ nữ nên tự mình tham gia các hoạt động tích cực như đi bộ, vận động nhẹ; nghe nhạc thư giãn… giúp tâm trạng luôn vui vẻ, ổn định.

Sau khi sinh con, phụ nữ cần có chế độ sinh hoạt phù hợp như nghỉ ngơi hợp lý; đi dạo nhẹ nhàng, bổ sung đủ dưỡng chất. Không gây áp lực bản thân phải làm tất cả mọi thứ, tránh tự cô lập bản thân; cố gắng mở lòng với người thân và yêu cầu sự giúp đỡ khi cần thiết. Cuối cùng, phụ nữ cần được sự cảm thông chia sẻ từ chồng và người thân trong gia đình.

Nguồn: Vnexpress.net