Nhận biết các dấu hiệu của ung thư tuyến giáp

Bệnh ung thư tuyến giáp thường được phát hiện với những khối u tại vùng cổ hoặc thăm khám sức khỏe định kỳ. Bệnh với giai đoạn đầu hầu như không có triệu chứng.

Đối với tuyến giáp đây là cơ quan nội tiết có hình cánh bướm nằm tại vị trí vùng cổ phía trước và dưới. Tuyến giáp có nhiệm vụ chính là tiết ra hóc môn vào trong máu và tiếp đó vận chuyển tới từng mô trong cơ thể. Bên cạnh đó, các hóc môn này giúp cơ thể sử dụng năng lượng và giúp cho tim, não và các bộ phận trong cơ thể hoạt động trong trạng thái ổn định

Nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp xảy ra khi những tế bào bình thường ở tuyến giáp biến đổi thành những tế bào bất thường và phát triển không tuân theo sự kiểm soát của cơ thể. Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm ở giữa cổ, gồm 2 thùy nối với nhau qua eo giáp trạng, có chức năng tiết ra hormone giúp cơ thể tăng trưởng và phát triển. Bệnh hay gặp ở những người có tiền sử phơi nhiễm bức xạ liều cao; tiền sử có người ung thư tuyến giáp trong gia đình và trên 40 tuổi. Tuy nhiên, đối với phần lớn bệnh nhân vẫn chưa có nguyên nhân cụ thể nào gây ra ung thư tuyến giáp.

Phơi nhiễm bức xạ liều cao ở thời niên thiếu làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Trước năm 1960, điều trị bằng tia X khá phổ biến trong ung thư vú; bệnh hạch ác tính Hodgkin, bệnh trứng cá, viêm amiđan. Nếu vùng cổ của bệnh nhân không được che chắn cẩn thận thì nguy cơ mắc tuyến giáp là khá cao. Tuy vậy, những xét nghiệm thông thường như chụp X-quang hàm mặt; X-quang ngực, nhũ ảnh (mammography) không gây ung thư tuyến giáp.

Ở những vùng xảy ra thảm họa hạt nhân như Checnobyl (Nga) và Fukushima (Nhật Bản), trẻ em là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp cao nhất sau một vài năm. Tuy nhiên, thậm chí người lớn cũng có thể mắc ung thư tuyến giáp sau 40 năm. Dân cư xung quanh khu vực có lò phản ứng hạt nhân hoặc trong vòng bán kính 200 dặm nơi xảy ra thảm họa hạt nhân có thể uống kali iốt đua (potassium iodide) để phòng ung thư tuyến giáp.

Phương pháp chuẩn đoán

Ung thư tuyến giáp là căn bệnh ác tính phổ biến đứng thứ 11 trong tổng số các ca ung thư ở cả hai giới; với khoảng 567.000 ca mắc mới mỗi năm. Bác sĩ Trần Thái Sơn, phụ trách Khoa Ung bướu 2, Bệnh viện Bãi Cháy; cho biết một số nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp gồm rối loạn hệ miễn dịch; nhiễm phóng xạ, yếu tố di truyền, tuổi tác, người mắc bệnh tuyến giáp…

Ung thư tuyến giáp giai đoạn đầu không gây ra triệu chứng hoặc dấu hiệu nào đặc biệt; xét nghiệm hormone tuyến giáp vẫn trong giới hạn bình thường. Bệnh nhân tự phát hiện do sờ thấy khối u vùng cổ; hoặc phát hiện tình cờ qua siêu âm tuyến giáp khi thăm khám sức khỏe định kỳ. Giai đoạn muộn hoặc khối u xâm lấn có thể xuất hiện các triệu chứng như chèn ép; xâm lấn dây thần kinh quặt ngược gây nói khàn, chèn ép thực quản gây khó nuốt; khó thở do u xâm lấn vào khí quản…

Trung bình mỗi tháng, Khoa Ung bướu 2, Bệnh viện Bãi Cháy thực hiện 30-40 ca phẫu thuật khối u, ung thư tuyến giáp. Đầu tháng 3, bác sĩ tiếp nhận một người phụ nữ 50 tuổi; không có triệu chứng, khám sức khỏe định kỳ mới phát hiện ung thư tuyến giáp giai đoạn 3. Khối u chỉ to 5 mm nhưng đã xâm lấn ngoài cơ khí quản; rất nhiều hạch vùng cổ. Các bác sĩ phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp và vét hạch cổ.

Phân loại

Ung thư tuyến giáp được chia thành hai nhóm là ung thư tuyến giáp thể biệt hóa; ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa. Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm, tiên lượng tốt. Ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa tiến triển nhanh; bệnh nhân thường đến viện khi khối u và hạch đã xâm lấn rộng; không cắt bỏ được, di căn xa sớm, tiên lượng xấu.

Ung thư tuyến giáp có thể phát hiện sớm qua siêu âm vùng cổ; chẩn đoán tế bào học (chọc hút kim nhỏ – FNA), chụp CT hoặc chụp MRI vùng cổ, xạ hình tuyến giáp. Bác sĩ xác định và đánh giá chính xác vị trí, số lượng, kích thước, tính chất; sự xâm lấn của u giáp và hạch cổ với cơ quan xung quanh như khí quản, thực quản, phần mềm vùng cổ.

Cách điều trị

Phẫu thuật là phương pháp chủ yếu áp dụng đem lại hiệu quả điều trị khả quan; đặc biệt là ở những giai đoạn đầu. Căn cứ vào loại ung thư, giai đoạn bệnh; kích thước khối u bác sĩ sẽ chọn cắt toàn bộ tuyến giáp hoặc cắt một phần tuyến giáp (thùy tuyến giáp), kết hợp nạo vét hạch cổ.

Để phòng ngừa bệnh tuyến giáp; bác sĩ khuyên nên thực hiện lối sống lành mạnh; không dùng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, ăn nhiều rau xanh; hạn chế dùng các thực phẩm chứa nhiều chất béo, cân bằng lượng i-ốt trong cơ thể; tăng cường vận động để giúp cơ thể chuyển hóa tốt.

Tránh sống và làm việc trong môi trường có tia bức xạ như những nơi sản xuất đồ linh kiện điện tử; nhà máy năng lượng hạt nhân… Nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần; tầm soát ung thư định kỳ, trong đó có siêu âm tuyến giáp. Trường hợp xuất hiện các triệu chứng như khó chịu trong cổ; nuốt khó, khàn giọng, ho dai dẳng, khối u ở cổ, cần phải tới ngay cơ sở y tế chuyên khoa nội tiết khám; xét nghiệm để tầm soát, phát hiện sớm.

Nguồn: Vnexpress.net