Chế độ ăn cho người bị bệnh cao huyết áp

Tăng huyết áp là một căn bênh nguy hiểm nhiều người mắc phải, bạn có thể bị đau đầu, chóng mặt hoặc chảy máu cam vì những tác động bên ngoài vì vậy cần có chế độ ăn uống hợp lí. Tuy nhiên, những dấu hiệu và triệu chứng thông thường này không xuất hiện cho đến khi huyết áp tăng, thậm chí có thể đe dọa tính mạng. Tăng huyết áp là căn bệnh phổ biến ở nước ta từ nhiều năm nay. Chỉ số huyết áp của bệnh nhân cao huyết áp cao hơn người bình thường là nguy cơ dẫn đến bệnh tim mạch. Một lối sống lành mạnh là bước đầu tiên trong điều trị huyết áp cao. Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng đối với người cao huyết áp.

Người bệnh cần cân đối và tập luyện thói quen ăn uống khoa học. Thường xuyên tập thể dục với tần suất và cường độ phù hợp, đồng thời thực hiện các bài tập: đi bộ nhanh, bước nhỏ, đạp xe, máy đo tốc độ… Đây là một bài tập thể dục rất hiệu quả, có khả năng điều hòa huyết áp tốt và không thể độc lập hoặc sử dụng như một phương pháp sự đối xử.

Vai trò của dinh dưỡng trong điều trị cao huyết áp

Chế độ dinh dưỡng hằng ngày giúp hạn chế tăng huyết áp, duy trì được huyết áp mục tiêu và giúp làm ổn định huyết áp (huyết áp mục tiêu cần đạt là < 130/80 mmHg và người bệnh vẫn dung nạp được theo quy định của Hội Tim mạch Việt Nam).

Tăng huyết áp đang ngày càng phổ biến hiện nay. Tuy nhiên có rất nhiều người bỏ bê việc dùng thuốc hằng ngày và lối sống không lành mạnh. Điều này sẽ âm thầm dẫn đến tổn thương nội tạng và cơn tăng huyết áp cấp cứu. Tình trạng tăng huyết áp cấp cứu có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh nếu không được can thiệp y tế kịp thời. Cho nên, bạn cần trang bị những kiến thức sơ cứu để ứng phó kịp thời. Vấn đề này đã được chia sẻ trong bài viết: “Tăng huyết áp cấp cứu và những điều cần biết“

Chế độ ăn

Lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng đúng có thể giúp kiểm soát chứng cao huyết áp. Các chuyên gia dinh dưỡng có lời khuyên như sau:

Chế độ ăn giảm muối, giàu canxi và kali

Nhu cầu muối ăn của một người khoảng 15g/ 1 ngày, trong đó có tới 10g có sẵn trong thực phẩm tự nhiên vì vậy, chỉ cần bổ sung 5g muối ( 1 thìa cafe) /ngày là đủ. Càng ăn ít muối, huyết áp càng thấp, thói quen ăn nhiều muối ở Việt Nam là nguyên nhân gây số bệnh nhân tăng huyết áp ở Việt Nam tăng cao. Ngoài việc muối (Nacl) gây hại cho sức khỏe, các loại muối khác có nguồn gốc sodium (natri) tồn tại trong các loại thức ăn, đồ uống công nghiệp như mì chính, sodium citrate…cũng có tác hại tương tự Nacl khi dùng nhiều. Các loại nước ngọt có ga, bia có hàm lượng natri còn cao hơn nhiều loại thực phẩm công nghiệp khác.

Ăn nhiều trái cây, rau, các thực phẩm ít béo.

Nên ăn 03 bữa/ngày, trong đó khoảng 50% là bột, rau xanh, hoa quả. Không dùng nhiều mỡ và chất ngọt. Ăn nhiều thức ăn có chất xơ hòa tan như đậu xanh quả, đậu hạt các loại…Hàng ngày nên ăn khoảng 55g-85g các chế phẩm từ sữa như phomai, sữa chua. Ăn chủ yếu cá, hải sản, giảm các loại thịt đỏ (bò, lợn), giảm ăn mỡ động vật, lòng đỏ trứng. Nên ăn chất béo có nguồn gốc thực vât…Tuân thủ chế độ ăn như trên có thể giúp giảm huyết áp tâm thu khoảng 8-14mm Hg

Nhiều nghiên cứu cho thấy chất xơ trong rau quả và các loại ngũ cốc thô như gạo lức, bắp lức, các loại đậu…có tác dụng chuyển hóa làm hạ huyết áp. Ăn nhiều rau quả giúp chế độ ăn có nhiều kali, ít natri là yếu tố quan trọng giúp ổn định huyết áp. Nhiều loại củ quả như khoai tây, bơ, dưa hấu, đậu nành có lượng kali cao, đặc biệt là chuối ( tỷ lệ kali/natri: 396/1) có tác dụng rất tốt trong việc hạ huyết áp, chông đột quỵ.

Bệnh cao huyết áp cần hạn chế ăn gì?

Người bệnh cao huyết áp cần hạn chế thực phẩm có nhiều cholesterol và axit béo no; hạn chế đồ ăn nhanh; chứa nhiều muối như: mì tôm, bánh mặn, gà rán và khoai tây chiên… Thực phẩm chế biến sẵn như thịt muối, cá muối, giò, chả, pate, dưa muối, cà muối, phủ tạng động vật, mỡ động vật, bơ, trứng cũng không tốt cho bệnh nhân cao huyết áp.

Chất béo từ thịt và da các loại gia cầm là yếu tố góp phần quan trọng vào việc gây xơ vữa động mạch dẫn đến cao huyết áp, bệnh tim, đột quỵ. Thay vì đó; người bệnh nên dùng các món ăn chế biến từ cá; hải sản để có thêm các acid béo không no, omega, khoáng chất có lợi.

Thực nghiệm đã cho thấy đường cũng là nguyên nhân gây cao huyết áp. Do vậy, không chỉ người bị đái tháo đường mà người bị cao huyết áp cũng cần hạn chế tối thiểu lượng đường nạp vào cơ thể; hạn chế các chế phẩm từ đường như bánh, mứt, kẹo….

Bỏ các thói quen xấu cùng với có hại

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh được mối liên quan chặt chẽ giữa rượu và huyết áp. Uống nhiều rượu sẽ gây tăng huyết áp; là nguyên nhân gây bệnh tim mạch và dẫn đến tử vong; đột quỵ. Giảm bia rượu; uống rượu ở mức độ vừa phải có thể làm giảm huyết áp từ 2-4mm Hg. Đối với phụ nữ; người nhẹ cân lượng rượu nên uống chỉ bằng một nữa nam giới.

Thuốc lá rất có hại cho sức khỏe; ngừng hút thuốc là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng bệnh tăng huyết áp; các bệnh tim mạch và các bệnh khác.

Tập luyện thể dục thể thao.

Cơ sở sinh lý của rèn luyện sức khỏe ở bệnh nhân tăng huyết áp là điều hòa lượng Cholesterol trong máu; kìm chế quá trình xơ vữa động mạch; làm giảm và tăng tính đàn hồi của mạch máu trong các cơ hoạt động và giảm sức cản máu ngoại biên; kết quả là giảm huyết áp. Nên lưu ý rằng phải qua 2-3 tháng luyện tập thường xuyên huyết áp mới bắt đầu hạ xuống bởi vậy phải kiên trì trong luyện tập. Tùy theo tình trạng sức khỏe có thể tập đi bộ nhanh; chạy bước nhỏ…

Nguyên tắc tập luyện là thường xuyên; liên tục và nâng dần tốc độ; thời gian tập. Lưu ý, các bệnh nhân bị tăng huyết áp khi tập luyện phải kết hợp với dùng thuốc hạ huyết áp theo chỉ định của bác sĩ. Khi có bểu hiện suy tim thì chấm dứt hoàn toàn với luyện tập; bệnh nhân chỉ đi dạo; hít thở không khí trong lành.

Tóm lại: Tập luyện thường xuyên với tần suất; cường độ hợp lý với các bài tập như: đi bộ nhanh; chạy bước nhỏ; đạp xe, đạp lực kế… Là các bài tập cực kỳ hưu hiệu có tác dụng điều hòa huyết áp tốt và là phương pháp chưa có giá trị độc lập hoặc bổ sung cho phương pháp điều trị dùng thuốc.

Nguồn: Phongkhamdinhduong.vn